In de afgelopen periode is sinds de invoering van de WNRA een toename te zien van uitspraken in het publieke arbeidsrecht. De ambtenaar blijft een bijzondere werknemers. Naast de gebruikelijke werknemersverplichtingen gelden er aanvullende verplichtingen voor ambtenaar voor zowel in als buiten diensttijd. Een voorbeeld van twee uitspraken.

Toename uitspraken in het publieke arbeidsrecht

Sinds de invoering van de WNRA valt een groot deel van de ambtenaren onder het reguliere arbeidsrecht en het civiele procesrecht. In de eerste helft van 2020 verschenen er maar enkele gepubliceerde uitspraken. Inmiddels neemt het aantal uitspraken in het publieke arbeidsrecht toe en heeft de overheidswerkgever de weg gevonden naar de kantonrechter. Uit deze uitspraken wordt duidelijk dat de kantonrechter naast de gebruikelijk werknemersverplichtingen aanvullende verplichtingen stelt aan de overheidswerknemer tijdens het werk maar ook in privé.

Ontslag op staande voet van trouwambtenaar die coronabeleid bekritiseert (ECLI:NL:RBGEL:2020:3599)

Een trouwambtenaar wordt door de gemeente op staande voet ontslagen, omdat publiekelijk het coronabeleid van de gemeente wordt bekritiseerd. De ambtenaar had op Facebook uiting gegeven van een naar haar idee ontoereikend coronabeleid van de gemeente. Daarna heeft ze contact gehad met een journalist van een krant, hetgeen leidde tot een spraakmakend artikel.

Bij de kantonrechter blijft het ontslag op staande voet in stand. De kantonrechter oordeelt in een uitspraak van 17 juli 2020 dat de ambtenaar op de zitting heeft verklaard dat zij het artikel wilde gebruiken als platform met een groter bereik zoals de landelijke politiek. Dit kan haar worden verweten.

De kantonrechter overweegt dat voor de werknemer naast de gebruikelijke werknemersverplichtingen aanvullende verplichtingen gelden als ambtenaar. Ze moet zich op grond van artikel 6 lid 1 Ambtenarenwet 2017 gedragen zoals een goed ambtenaar betaamt. Ze dient zich te onthouden van het openbaren van gedachten en gevoelens, indien bij openbaring de goede functionering van de openbare dienst, voor zover deze in verband staan met de functievervulling, niet in redelijkheid zou zijn verzekerd (artikel 1o lid 1 Ambtenarenwet 2017).

Ontbinding arbeidsovereenkomst van ambtenaar betrokken geraakt bij drugsgerelateerd misdrijf (ECLI:NL:RBROT:2020:7219)

Een medewerker van het Openbaar Ministerie (OM) bericht haar werkgever dat zij op maandag 17 juni 2019 aanwezig wil zijn bij een gesprek met de maatschappelijk werker in verband met opname in een verzorgingstehuis. Op zondag 16 juni 2019 is ze samen met haar dochter en de vriend van de dochter naar Heerlen gereden, alwaar het drietal is overgestapt op een voertuig met Italiaanse kentekenplaat. Diezelfde dag zijn ze aangehouden in Duitsland en in voorlopige hechtenis genomen vanwege verdenking van het plegen van een strafbaar feit. De werknemer was inzittende van een speciaal voor drugs geprepareerde Mercedes met Italiaanse kentekenplaten. In het voertuig zijn harddrugs aangetroffen. De van dienstwege verstrekte Ipad heeft zij pas begin augustus ingeleverd, volledig geschoond en teruggezet naar de fabrieksinstellingen. Ook heeft ze haar diensttelefoon tijdelijk ter beschikking gesteld aan haar dochter. De werkgever verzoekt de kantonrechter de arbeidsovereenkomst te ontbinden op de e-grond zonder toekenning van een transitievergoeding.

De kantonrechter oordeelt bij uitspraak van 17 juli 2o2o dat van medewerkers van het OM een hoge mate van professionaliteit, betrouwbaarheid, zorgvuldigheid en integriteit mag worden verwacht. Dat volgt uit de Ambtenarenwet, alsook uit de van toepassing zijnde Gedragscodes. Het naleven van deze kernwaarden is niet enkel van toepassing op het gedrag tijdens werktijd, maar strekt zich ook uit tot gedragingen in de privétijd.

Niet is vast komen te staan dat werknemer wist met welk doel de auto naar Italië moest worden gebracht. Werknemer wordt wel verweten dat ze betrokken is geweest bij een druggerelateerd misdrijf en zij het OM in diskrediet heeft gebracht. Dit temeer nu de omstandigheden aanleiding gaven om kritisch en alert te zijn en zij zich in redelijkheid daarvan had behoren te weerhouden. Ook wordt haar verweten dat zij is afgereisd naar het buitenland zonder haar werkgever op de hoogte te stellen, terwijl ze enkel toestemming had voor haar afwezigheid op het werk op 17 juli 2019. Het volledig geschoond inleveren van de Ipad en het ter beschikking stellen van de van dienstwege verstrekte telefoon aan haar dochter wordt haar verweten. Het handelen van de werknemer levert verwijtbaar handelen op en leidt tot ontbinding van de arbeidsovereenkomst.

De werknemer heeft wel recht op een transitievergoeding, omdat van ernstig verwijtbaar handelen van de werknemer niet is gebleken. Ze heeft een lang dienstverband, altijd goed gefunctioneerd en niet is vast komen te staan dat de werknemer wetenscha had van de aanwezigheid van harddrugs in de Mercedes. Ook was ze niet op de hoogte van de strafrechtelijke incidenten van de vriend van haar dochter.

Heeft u vragen naar aanleiding van dit onderwerp? Neem dan vrijblijvend contact met ons op. Wij helpen u graag!