Een werkgever wil de arbeidsovereenkomst van een werknemer laten ontbinden door de rechter. Maar welke rechter is bevoegd als de werknemer in een andere EU staat woont? Bijvoorbeeld een grensarbeider die in België woont. De Hoge Raad heeft in deze kwestie een uitspraak gedaan op 11 maart 2022.

Welke rechter is bevoegd?

Bij internationale aspecten, bijvoorbeeld als de werknemer in een ander EU land woont, is artikel 26 lid 2 van de EEX verordening (Verordening Brussel I-bis) van toepassing. Deze verordening bepaalt dat de werkgever in beginsel zich moet wenden bij de rechter in de woonplaats van de werknemer.

Hierop zijn twee uitzonderingen:

  • als de bevoegdheid van de Nederlandse rechter voortvloeit uit andere bepalingen. Bijvoorbeeld als partijen expliciet zijn overeengekomen dat de Nederlandse rechter bevoegd is (een zogenaamde Forumkeuze);
  • als de werknemer verschijnt voor het gerecht. Dan is het gerecht van de lidstaat waarvoor de werknemer verschijnt bevoegd. Het gerecht moet zich echter wel vergewissen dat de werknemer op de hoogte is gebracht zijn recht de bevoegdheid van het gerecht te betwisten en van de gevolgen van het verschijnen of niet verschijnen.

Wat speelde er in de zaak bij de Hoge Raad (ECLI:NL:HR:2022:345)

De werknemer is in dienst van de werkgever op basis van een arbeidsovereenkomst. De werknemer valt uit wegens arbeidsongeschiktheid. De loondoorbetalingsplicht is gestopt na twee jaar ziekte. De werkgever heeft een ontslagaanvraag ingediend bij UWV wegens langdurige arbeidsongeschiktheid. Het UWV vraagt om een recente verklaring van de bedrijfsarts. De werkgever nodigt de werknemer uit voor een spreekuur. De werknemer verschijnt niet. De werknemer die in Spanje woont, bericht de werkgever per e-mail niet te verschijnen. Het UWV neemt de ontslagaanvraag niet in behandeling vanwege het ontbreken van de verklaring van de bedrijfsarts. Ook weigert de werknemer een beëindigingsovereenkomst te ondertekenen.  Bij een nieuwe oproep voor een spreekuur bij de bedrijfsarts, verschijnt de werknemer niet.

De werkgever verzoekt de kantonrechter de arbeidsovereenkomst te ontbinden. De werknemer verschijnt niet. De kantonrechter wijst het verzoek toe.

In hoger beroep verzoekt de werknemer de ontbinding in stand te laten en de werkgever te veroordelen tot het betalen van de transitievergoeding, billijke vergoeding en achterstallig salaris. Het Hof laat het oordeel van de kantonrechter in stand, waarbij de werknemer een transitievergoeding wordt toegewezen.

Het Hof staat ambtshalve stil bij haar bevoegdheid in deze internationale zaak. De werknemer woont immers in Spanje. Het Hof oordeelt dat er voldoende aanknopingspunten zijn dat voldaan is aan de zogenaamde vergewisplicht.

Het oordeel van de Hoge Raad

Het Hof zag zich voor de vraag gesteld of de werknemer op de hoogte is gebracht van zijn recht de bevoegdheid te betwisten en van de gevolgen van het verschijnen of niet-verschijnen. Het Hof heeft deze vraag bevestigend beantwoord.

De Hoge Raad oordeelt echter dat niet blijkt welke aanknopingspunten het Hof daarbij voor ogen had. Het oordeel van het Hof is niet voldoende gemotiveerd. De zaak wordt door de Hoge Raad verwezen naar een ander Hof ter verdere behandeling en beslissing.

Bent u een grensarbeider en wordt u geconfronteerd met ontslag? Bent u een werkgever die de arbeidsovereenkomst van een buitenlandse werknemer wil ontbinden? Heeft u hierover vragen? Neemt dan contact op met ons, een ervaren advocaat arbeidsrecht in Breda.